Dom pomocy społecznej świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających. Organizacja domu pomocy społecznej, zakres i poziom usług świadczonych przez dom uwzględnia w szczególności wolność, intymność, godność i poczucie bezpieczeństwa mieszkańców domu oraz stopień ich fizycznej i psychicznej sprawności. Dom pomocy społecznej może również świadczyć usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób w nim niezamieszkujących.
Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia
w domu pomocy społecznej.
Osobę wymagającą tej formy wsparcia kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, chyba że okoliczności sprawy wskazują inaczej, po uzyskaniu zgody tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego na umieszczenie w domu pomocy społecznej.
W przypadku gdy przewidywany termin oczekiwania na umieszczenie w domu pomocy społecznej danego typu zlokalizowanym najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej wynosi ponad 3 miesiące, osobę kieruje się na jej wniosek do domu pomocy społecznej tego samego typu zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej,
w którym przewidywany termin oczekiwania na umieszczenie jest krótszy niż 3 miesiące.
Domy pomocy społecznej, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się na następujące typy domów, dla:
- osób w podeszłym wieku,
- osób przewlekle somatycznie chorych,
- osób przewlekle psychicznie chorych,
- dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie,
- dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie,
- osób niepełnosprawnych fizycznie,
- osób uzależnionych od alkoholu.
Kierowanie do Domu Pomocy Społecznej
Osoba ubiegająca się o przyjęcie do Domu Pomocy Społecznej powinna zgłosić się do Ośrodka Pomocy Społecznej, właściwego dla miejsca zamieszkania (w tym przypadku brane jest pod uwagę miejsce faktycznego pobytu osoby, a nie miejsca zameldowania).
Pracownik Ośrodka Pomocy Społecznej na wniosek osoby zainteresowanej przeprowadza w ciągu 14 dni wywiad środowiskowy oraz zbiera niezbędną do tego celu dokumentacje tj. :
- badania lekarskie
- wniosek lekarza, w którym stwierdzona zostanie konieczność umieszczenia w Domu Pomocy Społecznej,
- oświadczenie osoby zainteresowanej o wyrażeniu zgody na umieszczenie w Domu Pomocy Społecznej,
- aktualne zaświadczenie o dochodach ww. osoby – najczęściej są to odcinek renty bądź emerytury, decyzja emerytalno – rentowa z ZUS,
- pisemną zgodą osoby na przetwarzanie danych osobowych,
- w przypadku osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej wymagane jest postanowienie sądu o zezwoleniu opiekunowi prawnemu na umieszczenie osoby w domu pomocy społecznej.
Do wniosku dołącza się:
- decyzję o przyznaniu osobie ubiegającej się zasiłku stałego oraz pisemną zgodę na ponoszenie opłaty za pobyt w domu, a także pisemną zgodę na jej potrącanie przez osobę ubiegającą się lub przedstawiciela ustawowego, a także zgodę na potrącanie opłaty przez ośrodek pomocy społecznej z zasiłku stałego, w przypadku skierowania do domu ponadgminnego,
- decyzję organu emerytalno-rentowego ustalającego wysokość emerytury lub renty oraz pisemną zgodę na ponoszenie opłaty i na jej potrącanie przez właściwy organ emerytalno – rentowy ze świadczenia emerytalnego lub rentowego, zgodnie z odrębnymi przepisami,
- oświadczenia wysokości dochodu osoby ubiegającej się, małżonka zstępnych przed wstępnymi zobowiązanych do ponoszenia opłaty, dochodu osoby małoletniej, w przypadku gdy opłatę będzie ponosić przedstawiciel ustawowy,
- zaświadczenia lekarskie i dokumentację medyczną,
- zaświadczenie, o którym mowa w art. 22 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2002 r Nr 42, poz.371, z późn. zm.)
W nagłych wypadkach wynikających ze zdarzeń losowych, skierowanie i umieszczanie w domu może nastąpić poza kolejnością oraz bez przedłożenia potrzebnych dokumentów. Dokumenty te powinny zostać skompletowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej
w terminie trzech miesięcy od dnia przyjęcia tej osoby do domu. Osoba ubiegająca się jest kierowana do domu na czas nieokreślony, chyba, że wystąpi ona lub jej przedstawiciel ustawowy z wnioskiem o skierowanie do domu na czas określony. Dyrektor domu zawiadamia pisemnie osobę ubiegającą się lub jej przedstawiciela ustawowego o terminie przyjęcia do domu.
Decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej.
Tryb umieszczania w domu pomocy społecznej
- Decyzję o umieszczeniu w domu pomocy społecznej wydaje starosta powiatu prowadzącego dom pomocy społecznej, na podstawie skierowania wydanego przez organ gminy właściwy dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej.
- W razie niemożności umieszczenia w domu pomocy społecznej z powodu braku wolnych miejsc, powiadamia się osobę o wpisaniu na listę oczekujących oraz o przewidywanym terminie oczekiwania na umieszczenie w domu pomocy społecznej.
Decyzję o umieszczeniu w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy prowadzącej dom pomocy społecznej lub starosta powiatu prowadzącego dom pomocy społecznej.
W przypadku regionalnych domów pomocy społecznej decyzję wydaje marszałek województwa.
W razie niemożności umieszczenia w domu pomocy społecznej z powodu braku wolnych miejsc, powiadamia się osobę o wpisaniu na listę oczekujących oraz o przewidywanym terminie oczekiwania na umieszczenie w domu pomocy społecznej.
Odpłatność za pobyt w domu
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.
Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca:
- w domu pomocy społecznej o zasięgu gminnym – ustala wójt (burmistrz, prezydent miasta) i ogłasza w wojewódzkim dzienniku urzędowym, nie później niż do dnia 31 marca każdego roku;
- w domu pomocy społecznej o zasięgu powiatowym – ustala starosta i ogłasza w wojewódzkim dzienniku urzędowym, nie później niż do dnia 31 marca każdego roku;
- w regionalnym domu pomocy społecznej – ustala marszałek województwa i ogłasza w wojewódzkim dzienniku urzędowym, nie później niż do dnia 31 marca każdego roku.
Obowiązani do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności:
- mieszkaniec domu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka,
- małżonek,
- gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej, przy czym osoby i gmina określone w pkt 2 i 3 nie mają obowiązku wnoszenia opłat, jeżeli mieszkaniec domu ponosi pełną odpłatność.
Opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnoszą:
- mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70 % swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70 % tego dochodu;
- małżonek, zgodnie z umową zawartą z kierownikiem ośrodka pomocy społecznej:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej, jeżeli dochód jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, jednak kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% tego kryterium,
- w przypadku osoby w rodzinie, jeżeli posiadany dochód na osobę jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, z tym że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
- gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej – w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez mieszkańca i jego rodzinę.
Osoby skierowane do domu pomocy społecznej przed 1 stycznia 2004r., a umieszczone w nim po dniu 1 stycznia będą ponosiły odpłatność za pobyt w DPS na starych zasadach.
Informacja dodatkowa
Dodatkowych informacji na temat dofinansowania umieszczenia osoby w domu pomocy społecznej można uzyskać w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Szczecinku ul. Wiatraczna 1, 78-400 Szczecinek lub pod numerem tel.: 94 71 37 104.
Podstawy prawne
- Ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej,
- Ustawa z dnia 13 listopada 2003r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego,
- Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005r. w sprawie domów pomocy społecznej.